Szanowny Panie zrób badanie! – 15 września Europejski Dzień Prostaty

Panowie, dajcie się zbadać! 

15 września obchodzimy Europejski Dzień Prostaty. Ustanowiony został przez Europejskie Towarzystwo Urologiczne (European Association of  Urology – EAU). Jego celem jest zwiększenie społecznej świadomości na temat chorób gruczołu krokowego oraz zachęcenie mężczyzn do aktywnej profilaktyki.

Wiele Ośrodków oferuje bezpłatne konsultacje i badania – warto z tego skorzystać, zrobić coś dla siebie!

Prostata niewielki gruczoł może być źródłem ogromnych problemów, zwykle rozpoczynają się one po pięćdziesiątce i zamieniają w mękę życie wielu mężczyzn – tych którzy wzbraniają się przed wizytą u lekarza.

Stercz, inaczej prostata, to gruczoł wielkości kasztana umiejscowiony poniżej pęcherza moczowego. Ze względu na funkcję bliższy jest układowi płciowemu niż moczowemu: jego wydzielina wchodzi w skład spermy i umożliwia plemnikom poruszanie się. A związek z układem moczowym wynika z położenia – przez środek gruczołu przebiega bowiem cewka moczowa. Niektórzy mężczyźni długo w ogóle mogą nie zdawać sobie sprawy z jego istnienia. Niestety po pięćdziesiątce większość z nich dowiaduje się o prostacie za sprawą przykrych dolegliwości. Z wiekiem gdy w organizmie mężczyzny zmniejsza się produkcja męskich hormonów – androgenów , gruczoł zaczyna się powiększać. Powoduje to ucisk na cewkę moczową i zwężenie jej światła. To główny powód przy oddawaniu moczu. W skrajnych przypadkach może nawet całkowicie dojść do zatrzymania moczu.

Rozrośnięty stercz utrudnia całkowite wypróżnienie pęcherza moczowego. Zaleganie w nim moczu może być przyczyną ciągłych i nawracających infekcji, a w dalszej konsekwencji prowadzić do zaburzenia pracy nerek! W większości przypadków łagodnego rozrostu prostaty można poprzestać na leczeniu farmakologicznym. Gdy zmiany są bardzo zaawansowane, konieczna może być interwencja chirurgiczna.

Należy liczyć się z tym, że łagodny rozrost gruczołu krokowego może dotknąć każdego mężczyznę po przekroczeniu odpowiedniego wieku, dodatkowo sprzyja temu otyłość i dieta obfitująca w tłuszcze. Obowiązują więc podobne zasady profilaktyki, jak przy wielu innych chorobach: zdrowa dieta, ruch, kontrola wagi.

Po pięćdziesiątce dochodzi zwykle z nieznanych przyczyn u większości mężczyzn do jego powiększenia. Specjaliści są zdania, że ten proces może być wynikiem zmian w równowadze hormonalnej lub efektem starzenia. Lekarze wyraźnie podkreślają, że wiek jest głównym czynnikiem rozwoju raka gruczołu krokowego. Czym starsi mężczyzn, tym większą mają szansę na rozwój raka prostaty. Drugim istotnym czynnikiem ryzyka jest pokrewieństwo rodzinne. Im więcej jest w rodzinie chorych z rakiem gruczołu krokowego, tym większa możliwość, że ten rak w linii męskiej będzie się rozwijać. Rak gruczołu krokowego to niekontrolowany rozrost chorobowo zmienionych komórek w obrębie tego gruczołu. Rak może szerzyć się przez ciągłość – czyli na otaczające gruczoł krokowy narządy oraz dając przerzuty odległe – do węzłów chłonnych, kości, płuc, wątroby.

Rak gruczołu krokowego przez długi czas może przebiegać bezobjawowo. Dolegliwości, jakie mogą występować nie są tylko typowe dla raka gruczołu krokowego. Częste oddawanie moczu w ciągu dnia i/lub w nocy, gwałtowne parcie na pęcherz czy zwężenie strumienia moczu są charakterystycznymi objawami dla łagodnego rozrostu gruczołu krokowego – mogą być jednak również pierwszym sygnałem raka. Bardziej niepokojąca wydaje się być obecność krwi w moczu, nasieniu, bóle w okolicy krocza, zatrzymanie moczu.

Rak prostaty należy do nowotworów o jednym z najwyższych wskaźników zgonów u mężczyzn w Polsce(trzecie miejsce). Aż dziesięć procent panów w wieku powyżej 50 lat jest bezpośrednio zagrożonych rozwojem tej choroby, której największym „sprzymierzeńcem” jest, niestety, brak świadomości oraz wstyd związany z wizytą u lekarza urologa. Tymczasem proste  badanie u specjalisty urologa (acz nieco… kłopotliwe, bo palcem przez odbyt) oraz pomiar poziomu białka, zwanego PSA (swoistego dla prostaty antygenu – ang. Prostate-Specific Antigen), wystarczy do wykrycia raka prostaty w bardzo wczesnym, w pełni uleczalnym etapie jego rozwoju.

Gdy choroba jest bardziej zaawansowana można zaobserwować spadek masy ciała, osłabienie, uogólnione bóle – szczególnie kości miednicy i kręgosłupa.