Gladiator Stowarzyszenie Mężczyzn z Chorobami Prostaty
Mąż i żona to dwoje najbliższych sobie ludzi. Nic dziwnego, że zdrowie tej drogiej dla nas i ukochanej osoby jest dla nas ważne. Ponoć tym, co różni polskie małżeństwa od par z innych krajów Europy zachodniej jest wstyd przed rozmowami na tematy związane ze stanem zdrowia, badaniami profilaktycznymi. Mąż wstydzi się zapytać żonę o to, czy wykonała profilaktyczną mammografię lub cytologię, żona wstydzi się zapytać męża kiedy badał prostatę. Tego problemu nie mają młodzi ludzie. Student idąc ze swoją dziewczyną na badanie cytologiczne, traktuje tę sytuację jako rzecz całkiem normalną i oczywistą: „przecież zdrowie mojej dziewczyny jest ważne nie tylko dla niej samej ale również dla mnie…”
Nie oznacza to, że kobietom w wieku 50-69 lat, zgłaszającym się na badania profilaktyczne w ogóle nie towarzyszą mężowie – przychodzą, ale jest ich zdecydowanie mniej. Co ciekawe, mężczyźni pytani o to, kto, ich zdaniem, mógłby skutecznie zachęcić kobiety do badań profilaktycznych – na pierwszym miejscu wskazują męża, czyli siebie! Z drugiej strony pokutujące w społeczeństwie stereotypy „silnych mężczyzn” sprawiają, że większość z nich udaje się po pomoc do lekarza, dopiero wtedy, gdy nie może już ruszyć ani ręką ani nogą…Co w tej sytuacji należy zrobić?
Drogie Panie, Drodzy Panowie! Skoro mogą młodzi – możemy także i My. Wstyd się nie badać i nie rozmawiać o problemach! Nie wstydźmy się pytać, rozmawiać – może wspólna wyprawa na badanie profilaktyczne będzie okazją do tego, by zbliżyć się do siebie jeszcze bardziej?
Jakie badania profilaktyczne oferuje nam Narodowy Fundusz Zdrowia?
Badania realizowane przez lekarzy rodzinnych:
- Program profilaktyki chorób układu krążenia. Mogą z niego korzystać osoby w wieku 35, 40, 45, 50 i 55 lat. Badania wykonywane są raz na 5 lat i są to: poziom cholesterolu i glukozy we krwi, ocena ryzyka zachorowania na choroby układu krążenia, edukacja, a w razie potrzeby skierowanie do lekarza specjalisty.
- Program profilaktyki chorób odtytoniowych. Mogą z niego skorzystać osoby powyżej 18 roku życia będące palaczami papierosów. Wykonywane badania to pomiar masy ciała i wzrostu, ciśnienia tętniczego krwi, spirometria (raz na 3 lata), skierowanie na terapię odwykową.
Badania realizowane przez pielęgniarki rodzinne:
- Program profilaktyki gruźlicy skierowany jest do osób ze zwiększonym ryzykiem zachorowania (np. u osób z przedłużającym się stanem osłabienia czy mających kontakt z osobami chorymi na gruźlicę). Wykonywane badania to: wstępna diagnoza i skierowanie do lekarza rodzinnego z adnotacją o konieczności dalszej diagnostyki i/lub leczenie.
Badania profilaktyczne adresowane do kobiet:
- Program profilaktyki raka piersi. Skierowany jest do kobiet w wieku 50-69 lat, badania wykonywane są raz na 2 lata. Każdej zgłaszającej się kobiecie wykonywane jest badanie mammograficzne i jeżeli jego wynik wzbudzi wątpliwości – pacjentka kierowana jest na dalszą diagnostykę.
- Program profilaktyki raka szyjki macicy. Skierowany jest do kobiet w wieku 25-59 lat, badania wykonywane są raz na 3 lata. Każdej zgłaszającej się kobiecie wykonywane jest badanie cytologiczne i jeżeli jego wynik wzbudzi wątpliwości – pacjentka kierowana jest na dalszą diagnostykę.
Aby sprawdzić, gdzie można skorzystać z badań można zadzwonić na infolinię NFZ działającą od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00, tel. 800 392 976 (odwiedzić stronę: www.nfz.gov.pl lub https://zip.nfz.gov.pl/GSL/GSL/ProgramyProfilaktyczne).
Dodatkowo Ministerstwo Zdrowia finansuje badania przesiewowe dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego. Program skierowany jest do osób w wieku 50-65 lat (jeżeli choć u jednego krewnego w pierwszym stopniu pokrewieństwa wystąpił rak jelita grubego to do programu kwalifikują się już osoby w wieku 40-49 lat), badanie kolonoskopowe wykonywane jest raz na 10 lat. Bieżące informacje o programie znajdują się na stronie www.coi.pl/jelito.htm oraz pod numerem telefonu 22 546 30 57.
Większość lokalnych władz tj. Urzędy Marszałkowskie, Urzędy Miast itd. finansuje dodatkowo lokalne programy profilaktyczne np. program profilaktyki raka gruczołu krokowego, dolnego odcinka przewodu pokarmowego, program wczesnego wykrywania raka płuc. Warto więc zadzwonić do urzędu lub odwiedzić jego stronę internetową, aby dowiedzieć się jakie dodatkowe programy realizowane są w danym województwie.
dr n. med. Agnieszka Dyzmann-Sroka: Kierownik Zakładu Epidemiologii i Profilaktyki Nowotworów oraz Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego, Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi Wielkopolskie Centrum Onkologii
