Leczenie metodą HIFU – Sonablate 500.

Leczenie metodą HIFU– Sonablate 500.

Zespół specjalistów z Europejskiego Centrum Zdrowia w Otwocku (ECZ Otwock), Szpital im. Fryderyka Chopina wprowadził w drugim kwartale 2016 roku zabiegi metodą HIFU u pacjentów z rakiem stercza. Procedura wykonywana jest przy użyciu pierwszego w Polsce i jednego z pierwszych w Europie najnowszej generacji sytemu Sonablate 500. Instytucje amerykańska i europejska przyznały Sonablate HIFU certyfikaty uprawniające do stosowania tej metody na terenie Europy i USA.

Mechanizm działania Sonablate 500

Sonablate HIFU to minimalnie inwazyjny zabieg wykonywany u pacjentów z chorobami prostaty, który nie wykorzystuje promieniowania.  Ablacja za pomocą wiązki ultradźwiękowej skierowanej precyzyjnie na docelowej tkance gwarantuje wysoką dokładność zabiegu oraz oszczędza tkanki otaczające. Ponieważ urządzenie wykorzystuje niejonizującą energię ultradźwiękową, zabieg ten można w razie potrzeby powtórzyć. System Sonablate pozwala na analizę niszczenia tkanek w czasie rzeczywistym za pomocą unikalnego modułu TCM ( ang. TissueChange Monitoring) – monitorowanie zmian tkankowych bez konieczności zastosowania kontrastu.  TCM zapewnia bezpośrednią ocenę stopnia zniszczenia tkanki oraz daje możliwość podjęcia decyzji o wysokości dawki energii w obszarze wybranych tkanek. Dodatkowo Sonablate jest wyposażone w doppler do wykrywania pęczków naczyniowo-nerwowych, który wizualizuje ukrwienie w pobliżu pęczków, co pozwala przeprowadzić ablację oszczędzającą nerwy i poprawia zachowanie jakości życia pacjentów po zabiegu. Ogniskowy zabieg HIFU Sonablate jest nową techniką ablacji tkanki prostaty, w czasie którego zniszczeniu podlega tylko niewielka ilość tkanki zamiast całego gruczołu krokowego.

Zalety urządzenia Sonablate® 500

Funkcje urządzenia	Sonablate® 500
Dostosowanie zabiegu	Poziomy mocy w pełni konfigurowane i kontrolowane przez lekarza, wraz z podpowiedziami z oprogramowania Leczenie uzależnione jest od odpowiedzi tkanek i bliskości ważnych struktur organizmu jak np. ściana odbytnicy i pęczki naczyniowo-nerwowe
Obrazowanie	Wykrywanie przepływu krwi w pęczkach naczyniowo-nerwowych w czasie rzeczywistym Obraz przekroju poprzecznego oraz sagitalnego w czasie rzeczywistym Informacje zwrotne na temat zabiegu HIFU podawane w czasie rzeczywistym dzięki oprogramowaniu do monitorowania zmian tkankowych Sonablate (TissueChange Monitoring, TCM). TCM ilościowo określa zmiany w tkankach, bazując na porównaniu impulsów ultradźwiękowych o częstotliwości radiowej (RF) do sygnałów echa w każdym miejscu zabiegu. Program TCM oblicza zmiany i wyświetla ich wizualizację na ekranie wraz z oznaczeniami kolorystycznymi, w ten sposób dając lekarzom wskazówki dotyczące dostarczania optymalnej energii do zabiegu HIFU
Rozmiar zmiany chorobowej	10-12 mm Większa precyzja w odniesieniu do najważniejszych obszarów wokół prostaty, co pozwala użytkownikowi dokonać zabiegu na całym gruczole krokowym i przeprowadzenie 100% ablacji bez pozostawiania żadnych tkanek
Rozmiar prostaty	Można leczyć prostatę do 40 g bez przeprowadzenia przezcewkowejelektroresekcji gruczołu krokowego (TURP)
Mobilność	Przenośne Zajmuje tyle samo miejsca, co konwencjonalne aparaty do USG Waga 113 kg
Bezpieczeństwo pacjentów	Dzięki zastosowaniu obrazów referencyjnych i obrazowania w czasie rzeczywistym ściana odbytnicy jest stale monitorowana, aby określić wszelkie zmiany w jej strukturze i zmienić plan leczenia Aktywny system chłodzenia pozwala na cyrkulację wody chłodzącej przez głowicę podczas zabiegu, aby zagwarantować bezpieczeństwo pacjenta

Rak prostaty

W Polsce zapadalność na raka stercza stopniowo wzrasta  a pod względem zachorowalności na nowotwory  wśród mężczyzn zajmuje drugie miejsce po raku płuc. W 2015 roku Krajowy Rejestr Nowotworów prognozował 14 tys. nowo wykrytych  przypadków raka prostaty. Wraz ze wzrostem wykrywalności oraz wydłużającym się czasem życia, liczba zdiagnozowanych nowych zachorowań na raka stercza w Polsce będzie w najbliższych latach rosła i wg prognoz Zakładu Epidemiologii Centrum Onkologii – Instytutu w Warszawie może w 2020 roku ulec podwojeniu. Wobec tak miażdżących statystyk ważny jest nacisk w kierunku profilaktyki. Pierwszym krokiem jest wizyta u specjalisty i badanie DRE (badanie stercza palcem przez odbytnicę) oraz  oznaczenie poziomu PSA. Dodatkowo specjaliści Europejskiego Centrum Zdrowia w Otwocku poza USG TRUS wykorzystują, jako istotną metodę w rozpoznaniu raka stercza badanie mpMRI – obrazowanie metodą wieloparametrycznego rezonansu magnetycznego, co wpływa znacząco na dokładność biopsji gruboigłowej gruczołu krokowego w celu pobrania wycinków a następnie oznaczenia komórek nowotworowych w preparacie histopatologicznym. U pacjentów ze zdiagnozowanym rakiem stercza można zastosować leczenie za pomocą radioterapii, hormonoterapii, chemioterapii  lub przeprowadzony zostaje chirurgiczny zabieg prostatektomii radykalnej (najczęściej metodą laparoskopową), polegający na wycięciu stercza wraz z pęcherzykami nasiennymi oraz końcowymi fragmentami nasieniowodów. W Europejskim Centrum Zdrowia w Otwocku istnieje możliwość leczenia pacjentów przy użyciu metody oszczędzającej – HIFU (High IntensityFocusedUltrasound).

Diagnostyka raka stercza – wypowiedzi specjalistów Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock.

• Rezonans Magnetyczny 3T PROSTATY – informacje dla lekarza i pacjenta

Obrazowanie prostaty – ze szczególnym uwzględnieniem raka prostaty, za pomocą 3 Teslowego, 32-kanałowego, 2-nadajnikowego rezonansu magnetycznego.

dr n. med. Magdalena Gola, specjalista radiolog, kierownik ZDO ECZ Otwock
dr n. med. Łukasz Kownacki, specjalista radiolog, dyrektor ZDO ECZ Otwock

Rak prostaty jest jednym z najczęstszych nowotworów u mężczyzn. Zachorowalność na ten nowotwór gwałtownie wzrasta po 50 roku życia.  Pomimo, że ta jednostka chorobowa po raz pierwszy została opisana już w 1858r, nadal nie jest do końca zbadana i stanowi duże wyzwanie diagnostyczne.

Brak ustalonej i rozpowszechnionej metody o zadowalającej czułości i swoistości w ocenie obecności i lokalizacji raka stercza każe szukać nowych rozwiązań. Konieczna jest także ocena komplementarna stosowanych metod diagnostycznych.

Rezonans magnetyczny z użyciem cewki endorektalnej odgrywa ważną rolę w diagnostyce raka prostaty i znajduje coraz szersze zastosowanie w praktyce urologicznej. Cewka endorektalna stanowi rodzaj anteny odbiorczej wprowadzanej do odbytnicy podczas badania – w bezpośrednią bliskość prostaty, z której odbierany jest sygnał rezonansu magnetycznego.

Aparaty 3T MR wyposażone w powierzchniową cewkę 32-kanałową pozwalają na ocenę prostaty bez konieczności stosowania cewki endorektalnej, co znacznie poprawia komfort pacjenta w czasie badania.

Badanie takie można wykonać w ECZ Otwock – ośrodku, który wprowadził technikę MultiTransmit w badaniach 3T MR jako pierwszy w Polsce.

32-kanałowa cewka odbiorcza pozwala na zwiększenie stosunku sygnał szum (SNR) i umożliwia poprawę rozdzielczości przestrzennej – możliwą wcześniej jedynie przy stosowaniu cewki endorektalnej. Dodatkowa poprawa jakości obrazowania 3T obszarów miednicy i brzucha jest możliwa do osiągnięcia dzięki wykorzystaniu technologii transmisji równoległej (MultiTransmit).

Polega ona na optymalnym dostosowaniu emisji fali radiowej RF z dwóch niezależnych nadajników w sposób dobrany dla konkretnego badanego pacjenta. Pierwszy w Polcse i jeden z pierwszych w Europie system MR posiadający technologię MultiTransmit został zainstalowany w Europejskim Centrum Zdrowia Otwock (ECZ Otwock) w 2010r. Więcej…

• Test SelectMDxLuqidBiopsy

lek. med. Mariusz Ciemerych, FEBU Klinika Urologii CMKP, ECZ Otwock

Wypowiedź opublikowana 3 listopada 2016 roku w artykule „ Test SelectMDx- płynna biopsja prostaty poprawiająca dobór pacjentów do biopsji stercza”- Zwrotnik Raka

Test Select MDX, nazywany również „płynną biopsją“, jest od niedawna dostępnym w Polsce nowoczesnym testem diagnostycznym dedykowanym chorym z podejrzeniem raka gruczołu krokowego. Powszechnie stosowanym badaniem przesiewowym w kierunku raka gruczołu krokowego jest oznacznie poziomu PSA w surowicy krwi. U pacjentów z nieprawidłowym wynikiem PSA wykonywana jest biopsja gruczołu krokowego. Znaczna część tych chorych jest niepotrzebnie narażona na ból i ryzyko powikłań towarzyszących biopsji. Związane jest to z niską swoistością badania PSA, częstym występowaniem wyników ujemnych biopsji gruczołu krokowego, wykrywaniem nieistotnego klinicznie raka gruczołu krokowego. Podwyższony poziom PSA występuje również w innych stanach chorobowych gruczołu krokowego takich jak łagodny rozrost lub zapalenie prostaty. Istotną grupą chorych sprawiających trudności diagnostyczne są pacjenci z narastającym PSA oraz negatywnym wynikiem pierwszej i kolejnych biopsji gruczołu krokowego, negatywnym lub niejednoznaczym wynikiem badania obrazowego gruczołu krokowego metodą rezonansu magnetycznego. W powyższych przypadkach klinicznych warto zastosować test Select MDX, jako pomocne narzędzie diagnostyczne.

SelectMDx for Prostate Cancer to nowoczesne bezinwazyjne badanie w diagnostyce raka gruczołu krokowego, oparte na reakcji łancuchowej polimerazy z odwrotną transkrypcją (RT-PCR) wykonywane z próbki moczu pobranej tuż pobadaniu per rectum. W badaniu oznacza się poziom mRNA biomarkerów DLX1 i HOXC6 w moczu, w celu ułatwienia kwalifikowania pacjentów do wykonania biopsji gruczołu krokowego. Należy pamiętać, że stanowi on wartość pomocniczą w diagnostyce raka prostaty, ostatecznym badaniem rozstrzygąjacym jest przezodbytnicza lub przezkroczowa biopsja gruczołu krokowego. Wiecej…

Rak stercza a HIFU.

Zabiegowi HIFU mogą być poddani chorzy z rakiem ograniczonym do stercza –  T2C w klasyfikacji TNM.  Stopień złośliwości w skali Gleasona nie powinien być większy niż 4. Wymiar przednio-tylny stercza nie może przekraczać 4 cm. Skuteczność ablacji jest ograniczona u mężczyzn z rozległymi zwapnieniami w obrębie stercza.

Po to, by odpowiedzialnie określić granice ablacji stercza niezbędne są: wieloparametryczny rezonans magnetyczny (MRI) oraz wielomiejscowa biopsja stercza wykonana pod kontrolą ultrasonografii przezodbytniczej (TRUS/ TRUCUT). Podstawą kwalifikacji do leczenia jest wynik badania histopatologicznego wycinków pobranych ze stercza. W przypadku urządzenia Sonablate nie jest wymagane rutynowe wykonanie TURP przed zabiegiem.

HIFU należy rozważyć u mężczyzn  nieakceptujących ryzyka niekorzystnych następstw wspomnianych wcześniej metod radykalnych. Ponadto HIFU można proponować mężczyznom, którym odmawia się leczenia radykalnego ze względu na choroby współistniejące, zły stan ogólny, bądź mężczyznom, którzy nie akceptują postępowania wyczekującego. Jednym z uznanych wskazań do HIFU jest wznowa miejscowa po radioterapii.

Doc. dr hab. n. med.  Jakub Dobruch, FEBU, kierownik Kliniki Urologii CMKP, ECZ Otwock
Dr n. med. Łukasz Nyk, FEBU, Klinika Urologii CMKP, ECZ Otwock

Wypowiedź opublikowana 23 września 2016 roku, w artykule „Nowoczesne metody leczenia raka nerki i prostaty”- Puls Medycyny

„U pacjentów, u których rozpoznano raka prostaty o niskim stopniu złośliwości i który ma charakter miejscowy i jest ograniczony do narządu, możliwe jest zastosowanie mniej inwazyjnego leczenia np. za pomocą ultradźwięków HIFU. W niektórych przypadkach możliwe jest nawet odstąpienie od aktywnego leczenia na rzecz tzw. aktywnego nadzoru. – mówi dr n. med. Łukasz Nyk, urolog Europejskiegi Centrum Zdrowia Otwock.”

„HIFU to nowa technologia, która polega na tym, że fale ultradźwiękowe są skupiane tylko w ognisku choroby nowotworowej, aby je skutecznie zniszczyć. HIFU to zabieg który wpisuje się w filozofię leczenia oszczędzającego. To oznacza, że uszkadzamy jedynie fragment narządu, przez co chory nie doświadcza uszczerbku w aspekcie nietrzymania moczu czy funkcji erekcyjnych– mówi dr hab. n. med. Jakub Dobruch, Kierownik Kliniki Urologii CMKP w Europejskim Centrum Zdrowia Otwock.” Więcej…

Wykonanie zabiegu HIFU.

Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. Pacjent ułożony jest w wygodnej pozycji na plecach a leczenie odbywa się wyłącznie naturalnymi drogami ciała ( bez nacinania tkanki) za pomocą sondy umieszczonej w odbytnicy . Ablacja zajmuje od 1,5 do 2,5 godzin, w zależności od wielkości zmiany nowotworowej.  W wyniku ablacji dochodzi do termicznego zniszczeni komórek nowotworowych. Leczenie przy zastosowaniu metody HIFU jest mało inwazyjne
i dzięki temu pacjent szybko opuszcza szpital i w mniejszym stopniu jest obciążony ryzykiem powikłań. We wczesnym okresie po HIFU zalecany jest spoczynkowy tryb życia.  Niekiedy zachodzi konieczność podania leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych
i przeciwbakteryjnych oraz leków poprawiających jakość mikcji.

Informacje dla Pacjenta- Wskazania, przeciwwskazania  i powikłania

Europejskie Towarzystwo Urologiczne przyjęło następujące kryteria kwalifikacji pacjentów do HIFU:
– rak stercza niskiego ryzyka
– rak stercza pośredniego ryzyka
– rak stercza zaawansowany miejscowo≤ T2cN0M0
– pacjenci, którzy nie zostali zakwalifikowani do radykalnej prostatektomii
– pacjenci z miejscową wznową po radioterapii, brachyterapii oraz radykalnej prostatektomii
Należy pamiętać, że każdy pacjent wymaga dokładnej diagnostyki wstępnej z lekarzem specjalistą, niezbędnej do kwalifikacji do zabiegu.

Przeciwwskazaniami do zabiegu są:
– choroby zapalne odbytnicy
– uogólniona choroba nowotworowa
– rozległe zwapnienia utrudniające dostęp fal do ogniska nowotworowego.

Ablacja stercza może wyjątkowo przyczynić się do:
– zatrzymania moczu
– zakażenie układu moczowego
– nietrzymania moczu
– zaburzeń erekcji
– zwężenia cewki moczowej
– przetoki cewkowo-odbytniczej. Przetoka stanowi poważne powikłanie HIFU, które zdarza się wyjątkowo rzadko.

Ból w obrębie miednicy, gorączka, obecność bąbelków powietrza w moczu

Europejskie Centrum Zdrowia Otwock, Szpital im. Fryderyka Chopina

Europejskie Centrum Zdrowia to ośrodek wielospecjalistyczny świadczący pacjentom kompleksowe usługi medyczne na najwyższym europejskim poziomie. Wyposażony jest w najnowocześniejszy sprzęt diagnostyczny między innymi: 3 teslowy Rezonas Magnetyczny, 128 rzędowy Tomograf Komputerowy, Mammograf z tomosyntezą obrazu, a także wysokiej klasy cyfrowe aparaty do USG, Rtg oraz do diagnostyki kardiologicznej, w tym: Holtery RR i EKG, echokardiografię, bieżnie do testów wysiłkowych.

Wysoki poziom technologiczny charakteryzuje również wyposażenie Bloku Operacyjnego, OIOM, pracowni radiologii interwencyjnej i OIK, aż  po łóżka szpitalne z systemem monitorowania funkcji życiowych, czy fotele z monitorami do chemioterapii poprawiające komfort pacjentów w czasie terapii.

Szpital jednak, to przede wszystkim profesjonalny i troskliwy personel. Nasz zespół to: lekarze, pielęgniarki,  psychologowie, technicy radiologii i pozostały personel pomocniczy, który poza ogromną wiedzą i doświadczeniem otacza pacjentów ECZ Otwock troskliwą opieką pełną empatii w trakcie całego procesu terapii.

Pacjenci cierpiący mogą na miejscu skorzystać ze wsparcia Instytutu Diagnostyki i Leczenia Bólu, składający się z grupy specjalistów, których łączy wspólna pasja- wala z bólem. W leczeniu zespołów bólu oprócz farmakoterapii wykorzystywane są nieinwazyjne i inwazyjne metody terapeutyczne.

Dodatkowym walorem, wpływającym na przebieg rekonwalescencji pacjenta, jest położenie szpitala w przepięknym parku, w otoczeniu lasów sosnowych Mazowieckiego Parku Krajobrazowego, w pobliżu malowniczej rzeki Świder i rezerwatu „ Na Tofach”. Takie usytuowanie placówki, z dala od wielkomiejskiego gwaru, w sanatoryjno-uzdrowiskowej miejscowości będącej zielonym zakątkiem, dzięki bardzo dobrej komunikacji z centrum Warszawy, daje doskonały dostęp osobom chorym z regionu, ale również z całej Polski i zagranicy do leczenia z wykorzystaniem innowacyjnych procedur, w tym: diagnostyki genetycznej (test SelectMDxLiqudBiopsy, ConfirmMDx, 4KScore), zabiegów małoinwazyjnych przy użyciu pierwszych w Polsce urządzeń do leczenia nowotworów m.in.: HIFU Sonablate 500, Prosense ( krioablacja guzów nowotworowych) i innych. Wiecej…