Pęcherz moczowy wchodzi w skład dróg moczowych. To do niego dopływa moczowodami mocz produkowany w nerkach, jest tam zbierany, zazwyczaj co kilka godzin napełnia się i wymaga opróżnienia – wydalenia na zewnątrz przez cewkę moczową. Pęcherz moczowy ma w swojej ścianie mięsień, który pozwala mu skurczyć się i wypchnąć mocz. Podrażnienie pęcherza, przez zalegający mocz zawierający substancje smołowe (jak w przypadku palaczy tytoniu) lub inne substancje chemiczne może z czasem prowadzić do powstania nowotworu. Rak pęcherza stanowi około 3 proc. wszystkich nowotworów złośliwych. Występuje częściej u mężczyzn.
Czynniki ryzyka
- palenie tytoniu
- zawodowy kontakt z substancjami toksycznymi (dotyczy to pracowników przemysłu chemicznego, gumowego, hutniczego i gazowego)
- przewlekłe stany zapalne pęcherza
- zakażenie pasożytem (dotyczy to osób podróżujących do Afryki i Azji
Objawy
Początkowo rosnący w pęcherzu guz może nie dawać żadnych objawów. Z czasem mogą pojawić się:
- krew w moczu, często ze skrzepami
- częste lub bolesne oddawanie moczu
- ból w podbrzuszu i bolesne parcie na pęcherz (kiedy odczuwamy potrzebę oddania moczu, ale mocz nie wydobywa się, bo pęcherz jest pusty)
- czasem zatrzymanie moczu (gdy pęcherz jest pełen a guz lub skrzep zamyka odpływ z pęcherza i uniemożliwia oddanie moczu
- bóle najczęściej kręgosłupa lędźwiowego (w zaawansowanej chorobie, gdy występują bolesne przerzuty do kości)
- obrzęk nogi na całej długości lub w okolicy podudzia, spowodowany jest utrudnieniem odpływu chłonki i krwi przez powiększone zajęte nowotworem węzły chłonne pachwiny i miednicy
Jak łatwo zauważyć, odczuwane objawy mogą przypominać zakażenie dróg moczowych – stwarza to niebezpieczeństwo ich zbagatelizowania lub zbyt długiego prowadzenia leczenia przeciwzapalnego. Szczególnie dotyczy to krwiomoczu.
Badania
Warto wykonywać regularnie tzw. ogólne badanie moczu, nawet jeśli nie mamy żadnych dolegliwości. To proste badanie może bardzo wcześnie wykazać nieprawidłowości i dać szansę wczesnego rozpoznania wielu chorób, w tym raka pęcherza moczowego.
W diagnostyce raka pęcherza moczowego stosuje się całkowicie niebolesne i bezpieczne badanie USG. jest to badanie ultrasonograficzne – podczas którego pęcherz powinien być wypełniony moczem – czyli przed badaniem należy pić, najlepiej niegazowaną wodę, aż do momentu uczucia wypełnienia pęcherza – lekarz może wówczas zobaczyć całą ścianę pęcherza.
Innym badaniem jest cystoskopia, czyli oglądanie pęcherza od środka przez specjalny wziernik, rurkę zakładaną przez cewkę moczową.
W przypadku potwierdzenia nowotworu celowe może być wykonanie innych badań, takich jak tomografia komputerowa jamy brzusznej i miednicy, urografia, prześwietlenie klatki piersiowej oraz, w razie potrzeby, inne badania.